(https://static1-velaeasy.readyplanet.com/www.disthai.com/images/content/original-1498044460431.png)
ถิ่นกำเนิดว่านชักมดลูก
อยู่ในเกาะบาหลี (https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5) เกาะชวา (https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B2) กระจายพันธุ์มาจนถึงมาเลเซีย (https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2) ไทย (https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2) และอินเดีย (https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2) เป็นพืชที่มีลำต้นเป็นหัวอยู่ใต้ดิน และมีหลากหลายสายพันธุ์ แต่สำหรับในประเทศไทยว่านชักมดลูกที่พบได้ตามท้องตลาดจะมีอยู่ด้วยกัน 2 สายพันธุ์ ได้แก่ ว่านชักมดลูกตัวเมีย (Curcuma comosa Roxb.) ซึ่งจะมี ประเภทของหัวกลมรีตามแนวตั้ง มีแขนงสั้น (ตามภาพแรก) และ ว่านชักมดลูกตัวผู้ (Curcuma latifolia) จะมีจะมีชนิดต่างจากตัวเมียตรงที่ หัวใต้ดินจะกลมแป้นมากกว่า และแขนงจะยาวมากกว่า ทำให้การซื้อมาใช้บางครั้งอาจจะงงลำบาก เพราะบางครั้งเมื่อนำมาเทียบกันทั้งตัวเมียและตัวผู้จะเหมือนกันมาก โดยจะขยายพันธุ์มากในจังหวัดเลย และจังหวัดเพชรบูรณ์ทั้งนี้ได้พบว่ามีพืชประเภทหนึ่งที่มีต้นกำเนิดในประเทศอินโดนีเซีย ซึ่งจะมีลักษณะคล้ายกับว่านชักมดลูกของไทยมาก และยังมีประโยชน์ที่เหมือนกันอีกด้วย โดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Curcuma Xanthorrhiza และมีงานค้นคว้าเกี่ยวกับพืชประเภทนี่ค่อนข้างมาก ทำให้มีผู้คนที่เข้าใจผิดว่ามันคือว่านชักมดลูกที่พบได้ในประเทศไทย และยังมีสารสำคัญคนละกลุ่มอีกด้วย
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้นว่านชักมดลูก (http://www.disthai.com/16484917/%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81)[/url]
มีลักษณะเป็นเหง้าที่แตกหน่ออยู่ใต้ดิน เหง้ามีสีเหลืองหรือสีน้ำตาลอมส้ม เมื่อแก่จะเป็นสีเทา เนื้อภายในเหง้ามีสีส้มหรือแดงเข้ม กลิ่นฉุน รสขม ลำต้นตั้งตรง มีกาบใบกลมเป็นลำต้นเทียมที่อยู่เหนือดินเรียงซ้อนกันอยู่ สูงประมาณ 1-2 เมตร กาบด้านนอกมีสีเขียว ส่วนด้านในเป็นสีชนิดลำต้นโดยทั่วไปจะคล้ายกับต้นขมิ้นอ้อย ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม หัวจะเริ่มแก่และนำมาใช้ประโยชน์ได้
ใบว่านชักมดลูก
ออกเป็นใบเดี่ยวๆ ที่ส่วนปลายของลำต้นเทียม ใบมีคุณสมบัติเรียวยาวคล้ายต้นขิง มีความกว้างประมาณ 15-20 เซนติเมตร ยาวประมาณ 40-100เซนติเมตร แผ่นใบสีเขียว ขอบใบเรียบ โคนและปลายใบแหลม ต้นตัวผู้จะมีเส้นกลางใบเป็นสีม่วง ส่วนต้นตัวเมียเส้นกลางใบจะเป็นสีเขียว จะเริ่มแทงใบในช่วงต้นฤดูฝนหรือประมาณเดือนมีนาคม-เมษายน
ดอกว่านชักมดลูก
ออกเป็นช่อกระจุกเชิงลดรูปทรงกระบอกบนก้านดอก คล้ายดอกขมิ้น ก้านช่อดอกยาวประมาณ 15-20 เซนติเมตร มีกลีบรองดอกสีแดงสด ใบประดับเป็นริ้วสีชมพูอ่อน เมื่อดอกเจริญเติบโตเต็มที่ก็จะเปลี่ยนเป็นสีเหลือง