(https://static1-velaeasy.readyplanet.com/www.disthai.com/images/content/original-1502181601431.png) (http://www.disthai.com/16484914/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%81)สมอพิเภก ประโยชน์สรรพคุณและงานวิจัยข้อดีข้อเสียชื่อสมุนไพร สมอภิเภก ชื่ออื่นๆ/ชื่อประจำถิ่น[/b] ลัน (เชียงราย) ,แหน แหนต้น แหนขาว (ภาคเหนือ) ,ซิปะคู่ (กะเหรียง เชียงใหม่ ) ,สะคู้ (กะเหรียง แม่ฮ่องสอน) , สมอแหน (ภาคกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Terminalia bellirica (Gaeryn) Roxb
ชื่อสามัญ Beleric Myrobalan , lnkNot , Bahera และ Beleric
ชื่อวงค์ Combertaceae
ถิ่นกำเนิดสมอภิเภก (http://www.disthai.com/16484914/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%81)[/url]สมอพิเภกมีบ้านเกิดเมืองนอนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สามารถได้โดยทั่วไปในประเทศแถบนี้ ในประเทศไทย สามารถพบมากตามป่าเต็งรังรวมทั้งป่าเบญจพรรณทางภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันตก ภาคตะวันออก และก็ทางภาคอีสานที่อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 100 – 400 เมตร ส่วนทางภาคใต้ชอบพบขึ้นตามป่าดงดิบ
ลักษณะทั่วไปสมอพิเภกต้นไม้ขนาดกึ่งกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ สูง 15 – 35 เมตร ลำต้นเปลาตรง โคนต้นมักเป็นพูพอน เปลือกสีเทาอมน้ำตาลหรือเป็นสีกะดำกะด่างเป็นแห่งๆค่อนข้างจะเรียบหรือแตกเป็นร่องเล็กๆไปตามยาวลำต้น เปลือกในสีเหลือง เรือนยอดกลมแผ่กว้างและค่อนข้างจะทึบ ก่อนอ่อนและยอดอ่อนมีขนกระจาย ใบ เป็นจำพวกลำพัง ติดเวียนกันเป็นกรุ๊ปตามปลายๆกิ่ง ทรงใบรูปรีแกมรูปไข่กลับ กว้าง 9 – 15 ยาว 13 – 19 ซม. โคนใบสอบมาสู่ก้านใบ ส่วนที่ค่อนไปทางปลายใบผายกว้าง ปลายสุดจะหยัดคอดเป็นติ่งแหลมสั้นๆเส้นกิ่งก้านสาขาใบโค้งอ่อน มี 6 -10 คู่ เส้นใบแบบเส้นร่างแหเห็นได้ชัดทางด้านท้องใบ เนื้อใบค่อนข้างครึ้ม ข้างหลังใบเขียวเข้มและมีขนสี
น้ำตาลกระจายทั่วไป ท้องใบสีจางหรือสีเทามีขนนุ่มๆหุ้ม แม้กระนั้นทั้งสองด้านขนจะหลุดร่วงไปเมื่อใบแก่จัด ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 4 – 6 ซม. รอบๆกลางก้านจะมีต่อมหรือตุ่มหูด หนึ่งคู่ ดอก เล็ก สีขาวอมเหลือง ออกเป็นช่อเดี่ยวๆแบบหางกระรอก ที่ง่ามใบหรือรอยแผลใบตามกิ่ง ปลายช่อจะแขวนห้อยลง ช่อยาว 10 – 15 เซนติเมตร ดอกเพศผู้โดยมากจะอยู่ตามปลายๆช่อ ส่วนดอกสมบูรณ์เพศจะอยู่ตามโคนช่อ กลีบฐานดอก มี 5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยเล็กๆทั้งหมดทั้งปวงมีขนทั่วไป ผมรเพศผู้มี 10 อัน เรียงทับกันอยู่สองแถว รังไข ค่อนข้างแป้น ด้านในมีช่องเดียวและมีไข่อ่อน 2 หน่วย หลอดท่อรังไข่มีหลอดเดียว ผลกลมหรือกลมรีๆแข็ง เปลือกนอกปกคลุมด้วยขนสีน้ำตาลหนาแน่น ออกรวมกันเป็นพวงโตๆ
การขยายพันธุ์สมอพิเภกการขยายพันธุ์สมอพิเภกสามารถทำเป็น 2 แนวทางเป็นการขยายพันธุ์โดยอาศัยเพศ โดยการเพาะเมล็ด และก็การขยายพันธุ์โดยวิธีไม่อาศัยเพศ โดยการปักชำตอนกิ่ง ในการขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดนั้น ขณะที่เหมาะสมสำหรับการเก็บเม็ดควรจะเก็บราวๆตอนเดือนมากราคมจนถึงพฤษภาคม ขั้นตอนการเก็บเม็ด เมล็ดที่เก็บใหม่ๆจะมีอัตราการงอก 85% เม็ดที่เก็บไว้นานจะมีเปอร์เซ็นต์การงอกลดลง
ไม้สมอพิเภกซึ่งเป็นไม้ประจำถิ่นของเมืองไทย การกระจายชนิดตามธรรมชาติเจอได้ในทุกภาคของเมืองไทย สามารถขึ้นได้ในดินแถบทุกประเภท เพราะฉะนั้นในเรื่องพื้นที่ปลูกจึงไม่ค่อยพบปัญหาสำหรับไม้ชนิดนี้ การปลูกสมอพิเภกด้วนต้นกล้านั้น สามารถย้ายต้นกล้ามาปลูกได้โดยวิธีไม่มีดินห่อราก ขนาดของต้นกล้าที่เหมะสมสำหรับในการย้ายปลูกต้องมีอายุ 6 – 7 เดือน มีความสูงโดยประมาณ 40 เซนติเมตร ก่อนย้ายปลูกควรจะลิดใบและก็ราก การย้ายต้นไม้จากแปลงเพาะไปปลูกควรจะย้ายในขณะอากาศเปียกชื้น แต่ว่าไม่สมควรย้ายขณะฝนตกหนัก เพาะดินอาจเฉอะแฉะเกินความจำเป็น ดินอาจแน่นอากาศระบายไม่ได้ สำหรบอัตราการเติบโตและการแก้ไขพืชพันธุ์ไม้สมอพิเภกนั้น ยังไม่การศึกษาและก็บันทึกข้อมูลไว้ ส่วนใหญ่แล้วจะปลูกไว้เพื่อเป็นไม่ใช้สอยโดยเฉพาะการใช้ผลดีทางด้านสมุนไพร
องค์ประกอบทางเคมีของสมอพิเภกChebulagic acid , ellegic acid , galli acid
สรรคุณสมอพิเภกต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านทานไวรัส ต่อต้านเชื้อรา ต่อต้านยีสต์ ฆ่าไส้เดือน ต้านไข้มาลาเรีย เป็นพิษต่อปลา แก้โรคหืดแก้ไอ แก้หวัด เร่งการผลิตน้ำดี รักษาดีซ่าน ลดระดับความดันโลหิตยั้งระดับโคเลสโตรอลในเลือดสูง ยับยั้งเส้นโลหิตอุดตัน ยั้งเบาหวาน ลดระดับน้ำตาลในเลือด ยับยั้งฟันผุ ลดการอักเสบ แก้สิว คลายกล้ามมดลูก ยั้งการฝังตัวของตัวอ่อนที่ฝาผนังมดลูก ยั้งการกลายพันธุ์ ยับยั้งโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมี HIV-1 revese transcriptase , HIV-1 Protease
ตำรายาไทยสมอพิเภกผลอ่อนสมอพิเภก แก้ไข้เพื่อเสลด และก็ไข้เจือลม เป็นยาระบาย ยาถ่าน ผลแก่ แก้เสมหะ จุกคอ ทำให้ชุ่มคอ แก้โรคตา แก้ธาตุกำเริบ บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวง แก้ท้องร่วงท้องเดิน รักษาโรคโรคท้องมาน เม็ดใน แก้บิด แก้บิดมูกเลือด สมอพิเภกจัดอยู่ใน "พิกัดตรีผลา" เป็นการจำกับปริมาณผลไม้ 3 อย่าง มี ลูกสมอพิเภก ลูกสมอไทย ลูกมะขามป้อม คุณประโยชน์แก้ปิตตะ วาตะ เสลด ในกองธาตุ กองฤดู กองอายุ แล้วก็กองสมุฏฐาน "พิกัดตรีสมอ" คือการจำกัดจำนวนสมอ 3 อย่างมี ลูกสมอพิเภก ลูกสมอไทย ลูกสมอเทศ สรรพคุณแก้เสลด บำรุงธาตุ แก้ไข้ ผายธาตุ ทราบถ่ายทราบปิดเอง
รูปแบบ / ขนาดวิธีการใช้สมอพิเภก- ขับปัสสาวะ ใช้เปลือก ต้น ต้มกิน ขับปัสสาวะ
- เป็นยาระบาย ยาถ่าย ใช้ผลโตสมอพิเภกแม้กระนั้นยังไม่แก่ 2 – 3 ผล ต้มกับน้ำ 1 ถ้วยแก้ว ใส่เกลือนิดหน่อย รับประทานครั้งเดียว
- เป็นยาแก้ท้องเดิน ท้องร่วง (ไม่ใช่บิด หรือ อหิวาต์) ใช้ผลแก่ 2 – 3 ผล ต้มกับน้ำ 2 ถ้วยแก้ว ใส่เกลือบางส่วน บดจนกระทั่งเหลือ 1 ถ้วยแก้ว ใช้รับประทาน
- รักษาบาดแผล นำใบสดมาตำอย่างรอบคอบ แล้วพอกที่บาดแผล
- แก้มะเร็ง สารสกัดจากสมุนไพรสมอพิเภกรวมกับสมอไทยและมะขามป้อมสามารถยับยั้งการเติบโตและก็ช่วยฆ่ามะเร็งได้
(https://static1-velaeasy.readyplanet.com/www.disthai.com/images/editor/%e0%b8%aa%e0%b8%a1%e0%b8%ad%e0%b8%9e%e0%b8%b4%e0%b9%80%e0%b8%a0%e0%b8%811.png) (http://www.disthai.com/16484914/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%81)
การศึกษาทางเภสัชวิทยาของสมอพิเภก
สารสกัดด้วยเอธานอลของสมอพิเภกช่วยเพิ่มการขับน้ำดีในหมา แล้วก็ทำให้ความดันเลือดลดลงจนถึงตายได้ รวมทั้งขนาดที่ทำให้หนูถีบจักรตามครึ่งเดียว (LD 50) เท่ากับ 4.25 กรัม / กก. เมื่อให้ทางปากแต่สารสกัดด้วยน้ำของสมอพิเภกส่งผลน้อยต่อการขับน้ำดี และทำให้ความดันเลือดต่ำลงเล็กน้อย รวมทั้งเมื่อป้อนสารสกัดสมอพิเภกในหนูถีบจักรขนาด 5 กรัม / กก. ไม่ทำให้เกิดอาการพิษ
การศึกษาทางพิษวิทยาของสมอพิเภก
สารสกัดด้วยเอธานอลของสมอพิเภกช่วยเพิ่มการขับน้ำดีในสุนัข แล้วก็ทำให้ความดันโลหิตลดน้อยลงจนถึงตายได้ และขนาดที่ทำให้หนูถีบจักรตามครึ่งหนึ่ง (LD 50) พอๆกับ 4.25 กรัม / กิโล เมื่อให้ทางปากแต่ว่าสารสกัดด้วยน้ำของสมอพิเภกส่งผลน้อยต่อการขับน้ำดี และก็ทำให้ความดันโลหิตลดน้อยลงเล็กน้อย และเมื่อป้อนสารสกัดสมอพิเภกในหนูถีบจักรขนาด 5 กรัม / โล ไม่ก่อให้เกิดอาการพิษ
Tags : ประโยชน์สมอภิเภก
สมอพิเภก ผลอ่อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ และไข้เจือลม เป็นยาระบาย ยาถ่าย ผลแก่สมอพิเภก แก้เสมหะจุกคอ ทำให้ชุ่มคอ แก้โรคตา แก้ธาตุกำเริบ บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวง แก้ท้องร่วงท้องเดิน รักษาโรคท้องมาน เมล็ดใน แก้บิด แก้บิดมูกเลือด
(http://static.weloveshopping.com/shop/client/000043/herbsthailand/A19.jpg)
ตรีผลา รักษาโรคได้มากมาย
สมอพิเภก ผลอ่อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ และไข้เจือลม เป็นยาระบาย ยาถ่าย ผลแก่สมอพิเภก แก้เสมหะจุกคอ ทำให้ชุ่มคอ แก้โรคตา แก้ธาตุกำเริบ บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวง แก้ท้องร่วงท้องเดิน รักษาโรคท้องมาน เมล็ดใน แก้บิด แก้บิดมูกเลือด
(http://static.weloveshopping.com/shop/client/000043/herbsthailand/A19.jpg)
ตรีผลา รักษาโรคได้มากมาย