(http://www.xn--[url=http-ui2a7a34agf://www.disthai.com/%5D%5Bb%5D%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%9E%E0%B8%A3%5B/b%5D%5B/url%5D.com/wp-content/uploads/2017/09/%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88.jpg)
มดลี่ (http://www.xn--42cg8cuanoj5b9czdzg.com/2017/09/%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88/)
มดลี่เป็นแมลงพวกมด
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า crematogsterdoheniiMayr
จัดอยู่อยู่วงศ์ Formicidae เวลาเดินจะยกท้องอืดท้องเฟ้อตั้งฉากกับลำตัว ครั้งคราวก็เลยเรียก มดก้นงอน
ชีววิทยาของมดลี่
มดลี่ที่เป็นมดงานมีลำตัวยาวราว ๓.๕-๕ มม. สีแดงผสมน้ำตาลหรือสีสนิมเหล็ก นอกจากหนวดรวมทั้งปลายท้อง ท่อนหัวโต ทึบ ไม่วาว สะท้อนแสง มีร่องเป็นลายเส้นทอดไปตามความยาวของหัว และก็เส้นจะห่างบานออกไปทางท้ายของหัว กรามมีลายเส้นตามทางยาว ริมฝีปากบนโค้ง ขอบขอบหน้าตัดตรง และมีขนละเอียดตามขอบตาเล็กกลม สีน้ำตาลแก่ อยู่บริเวณราวตรงกลางหัว หนวดยาวจากหัว หนาดยาวจากถึงอกปล้องที่ ๒ โคนหนวดมีขนสีส้มผสมแดงอ่อนกระจัดกระจายอยู่หัว อกสีทึบ ไม่เป็นมัน ค่อนข้างจะแคบรวมทั้งแบนทางข้างๆ อกปล้องแรกมีขอบยื่นไปทางด้านข้าง รวมทั้งขอบนี้จะไปเชื่อมกับส่วนหน้าขอบอกปล้องกึ่งกลาง มีลักษณะโค้งนูนอกกทางข้างหน้า มีรอยย่นแล้วก็จุดเล็กๆเป็นลายกระจัดกระจายทั่ว อกบ้องกึ่งกลางมีลัษณะเป็นสี่เหลี่ยมเมื่อมองดูทางด้านหลัง ยาวมากกว่ากว้าง รวมทั้งมีขอบเว้าเข้าเล็กน้อย มีรอยย่นแล้วก็จุดเล็กๆเป็นลายกระจัดกระจายอกปล้องที่ ๓ กว้างมากกว่ายาว มีร่องเป็นลายเส้นทอดไปตามยาว ช่วงท้ายของอกยื่นเป็นมุม แล้วก็มีหนามเล็กๆยื่นไปทางด้านท้องข้างละอัน หนามนี้โค้งลงนิดหน่อย ปลายของปล้องที่ ๓ ตัดตั้งฉากลงไปติดส่วนท้อง มีลักษณะเรียบรวมทั้งเป็นเงา ขายาวประมาณความยาวของลำตัว โหนกบนท้องบ้องแรกกว้าง แล้วก็ปลายแบน ด้านข้างสอบลงและมีตุ่มเล็กๆกลมๆที่ปลาย โหนบนท้องปล้อยที่ ๒ สั้นมากมาย ตรงกลางเป็นร่องท้องโตยาวราว ๑ ใน ๓ ของลำตัว มีลัษณะวาว สะท้อนแสง รวมทั้งมีรูปจุดเล็กๆละเอียดกระจัดกระจายอยู่ทั่ว มดลี่ชนิดนี้อาศัยทำรังดินผสมเศษวัสดุจากพืชอยู่บนต้นไม้ ลางครั้งบางทีอาจเจอรังใหญ่ขนาดใกล้เคียงกับลูกฟุตบอล กินสัตว์เล็กๆเป็นอาหาร แล้วก็ถูกใจเลี้ยงเพลี้ยเพื่อดื่มน้ำหวานจากเพลี้ย มดลี่ชนิดย่อย crematogsterdoheniiregenhoferiMayr มีลัษณะต่างๆแบบเดียวกันมาก ยกเว้นท้องที่มีสีดำตลอด
(http://www.xn--[b][i][-4uw1a0q3b8a2ar6f2exftj/i%5D%5B/b%5D.com/wp-content/uploads/2017/09/pferdenameise-getrennt-auf-wei%C3%9Fem-hintergrund-16898096.jpg)
ผลดีทางยา
สมุนไพร (http://www.disthai.com/) แพท์แผนไทยรู้จักใช้ "รังมดลี่" เป็นเครื่องยาด้วย เช่นในพระตำราไกษพให้ยาแก้ษัยปลวกขนานหนึ่ง ดังนี้ ถ้าเกิดจะแก้ เอาใบส้มช่า ๑ ใบมะขาม (http://www.disthai.com/16488243/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1) ๑ ใบส้มป่อย ๑ ใบส้วเสี้ยว ๑ ใบส้มสันดาน ๑ ใบส้มสลุง ๑ ใบมะตาดเครือ ๑ สิ่งกำมือ ใบมะกา ๓ กำมือ รังมดลี่ (http://www.xn--42cg8cuanoj5b9czdzg.com/2017/09/%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88/) ๑ แท่นปลวก ๑ แท่น สมอ (http://www.disthai.com/16488236/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2)ทั้ง ๓ หัวหอม ๑ สิ่ง ละเท่าอายุคนเจ็บ เทียนดำหนัก ๑ บาท ขมิ้นอ้อย (http://www.xn--42cg8cuanoj5b9czdzg.com/2017/07/%E0%B8%82%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2/) ๑ ไพล (http://www.disthai.com/16488307/%E0%B9%84%E0%B8%9E%E0%B8%A5) ๑ รากโคนงแตก ๑ หนักสิ่งละ ๓ ตำลึง รวมยา ๑๖ สิ่งนี้ ต้มตามแนวทางให้กิน แก้ไกษพปลวกทำให้จับสบัดร้อนสบัดหนาว หากจะทุเลาแชกดีเกลือตามสมุฏฐาน ธาตุหนักเบาให้รับประทานลงจนถึงสิ้นโทษร้าย แล้วจึงเอายาประจำธาตุให้รับประทานถัดไป