ประโยชน์ทางยาของสังข์

[watamon]

ประโยชน์ทางยาของสังข์
สังข์ที่ใช้ทางยา จึงใช้สังข์อุตราวรรต โดยเอามาเผาไฟ ได้เถ้า เรียกเถ้าเปลือกหอยสังข์ (conch  shell  ash) ซึ่งมีองค์ประกอบเป็นเกลือแมกนีเซียมซิลิเกต (silicate  of  magnesia) ทำให้เป็นผง โรยแผลเนื้อร้ายหรือใช้ภายในเป็นยาแก้ไข้ รากสาด หนองใน ปวดมวนในท้อง ปวดท้องเนื่องจากอาหารไม่ย่อย และโรคดีซ่าน ในพระคัมภีร์มหาโชตรัตให้ยามา ๓ ขนาน ชื่อยาสังข์แพทย์ (น้อย) สังข์แพทย์ (ใหญ่) เข้า"สังข์" เป็นเครื่องยาด้วยและยาสังข์วิไชย เข้า "สังข์เป่า" และ "สังข์หนาม" เป็นเครื่องยาด้วย ดังนี้
สิทธิการิยะ  ตำราอันชื่อว่าสังข์แพทย์ (น้อย) ท่านให้เอา
 สังข์ ๖ บาท
 ดินประสิวขาว  ๑  บาท
 ผลจันทร์  ๑  สลึง
 เทียนดำ  ๒  สลึง
 เทียนขาว  ๒  สลึง
 เกลือ  ๑  สลึง
 ขมิ้นอ้อย ๑ บาท
 หัวกะชาย ๒ สลึง
 ไพล ๒ สลึง
 หัวหอม ๒ สลึง
 หัวกระเทียม ๒ สลึง
 บดเป็นแท่งไว้ ละลายน้ำส้มซ่า แก้โลหิตหน้าโลหิตร้ายมิให้ตีขึ้นไปเลย ถ้าผู้ใดอุปโภคยานี้เหมือนอยู่ไฟได้เดือนครึ่งอย่าสนเทห์เลยได้ทำมามากแล้ว
ยาชื่อสังข์แพทย์ (ใหญ่)  รุสรรพโลหินเหน้าร้ายทั้งปวงให้เอา
 เทียนทั้ง ๕
 โกศทั้ง ๕
 ผลสมอไท ๑
 ผลสมอภิเภก ๑
 ผลผักชีล้อม ๑
 ผลผักชีลา ๑
 เกลือสินเธาว์ ๑
 น้ำประสานทอง ๑
 หัวอุตพิศ ๑
 เบี้ยผู้ ๑
 สังข์ ๑
 มหาหิงคุ์ ๑
 ขิงแห้ง ๑
 พริกล่อน ๑
 การบูร ๑
 ยาทั้งนี้เอาเสมอภาค ทำเป็นผงไว้ก่อน ถ้าจะทำเป็นยารุใหญ่ เอาผลสลอดเท่ายาทั้งหลาย ถ้าจะทำเป็นยาผาย เอาผลสลอด ๒ ส่วน บดทานหนัก ๒ไพ ถ้าสตรีกินหนัก ๑ ไพ แก้โลหิตร้ายทั้งปวง แก้ริศดวง แก้คุณผี แก้คุณคนก็ได้ ท่านตีค่าไว้ชั่งทองหนึ่งแล
ยาชื่อสังข์วิไชย ท่านได้เอา
 รากพันงูแดง ๔ บาท
 หัวแห้วหมู ๔ บาท
 บอรเพ็ด ๔ บาท
 ไพลแห้ง ๑ บาท
 ขมิ้นอ้อยแห้ง ๑ บาท
 รากมะตูม ๑ บาท
 รากจิงจ้อ ๑ บาท
 รากปีบ ๑ บาท
 ผิวมะกรูด ๑ บาท
 เอื้องเพ็ดม้า ๒ บาท
 เปลือกกุ่มสิ่งละ ๒ บาท
 ไฟเดือนห้า ๒ บาท
 สมุลแว้ง ๒ บาท
 กรุงเขมา ๒ บาท
 โกศทั้ง ๙  สิ่งละ ๑ บาท
 เทียนทั้ง ๗ สิ่งละ บาท
 ชเอมทั้งสองสิ่งละบาท
 รากทนดี ๑ บาท
 รากหนาด ๑ บาท
 พริกหอม ๑ บาท
 รากพุงดอ ๑ บาท
 รากช้าพลู ๑ บาท
 รากส้มกุ้งทั้งสอลสิ่งละ ๒ บาท
 รากเจตภังคี ๑ บาท
 การบูร ๕ บาท
 เมล็ดในกระวาน  ๒  บาท
 ผลเอ็น  ๘  บาท
 รากมะรุม ๓ บาท
 รากมะแว้งเครือ ๒ บาท
 รากมะเขือขื่น ๒ บาท
 ผลจันทร์ ๑ บาท
 ดอกจันทร์ ๑ บาท
 กานพลู ๒ บาท
 รากเจตมูลเพลิง  ๕  บาท
 แก่งแสมทั้ง ๒ สิ่งละ ๑o สลึง
 สค้าน ๒ บาท
 สนเทศ ๑ บาท
 หญ้ายองไฟ  ๘  บาท
 สังข์เป่า  ๒  บาท
 สังข์หนาม  ๔  บาท
 ยาทั้งนี้ตำเป็นผง ละลายน้ำส้มซ่าให้สตรีทานเป็นไข้เพื่อโลหิตทำพิษต่างๆ เพราะต้นโลหิตขัดก็ดี โลหิตออกไม่สะดวกก็ดี ริศดวงปากเปื่อยก็ดี ริศดวงแห้งก็ดี กระไษยท้องมานก็ดี ป้างม้ามท้องโรก็ดีทานยานี้หายถ้าฤดูไม่สะดวกให้ละลายน้ำไพลกินออกดีแล สังข์เป็นหอยชนิดหนึ่งในพิกัดยาที่เรียก พิกัดหอย หรือ พิกัดเนาวหอย หรือ พิกัดนวหอย (ดู "เนาวหอย" )

[watamon]

ประโยชน์มากมายชองสังฆ์

[watamon]

ประโยชน์มากมายชองสังฆ์