สัตววัตถุ พญาเเร้ง

[teareborn]

พญานกแร้ง
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Sarcogyps  calvus  (Scopoli) จัดอยู่ในตระกูลเดียวกับอีแร้ง
เป็นวงศ์  Accipitridae
มีชื่อสามัญว่า  red-headded vulture หรือ king vulture
แร้งเจ้าพระยา หรือ นกแร้งหัวแดง (ลาว) ก็เรียก นกจำพวกนี้เป็นนกขนาดใหญ่ ขนาดวัดจากปลายปากถึงปลายหางยาวราว  ๘๔  เซนติเมตร ขนทั่วตัวสีดำ หัว คอ และก็แข็งเป็นเนื้อสีแดง มีขนอุยสีน้ำตาลออกขาว มีแถบสีขาวตรงส่วนบนของอกแล้วก็ที่ต้นขาทั้งคู่ เมื่ออายุยังน้อยขนทั่วตัวมีสีน้ำตาล ใต้ท้องสีอ่อนกว่า และมีลักษณะเป็นลายเกร็ด ส่วนบนมีขนสีขาวทั่วๆไป
พญานกแร้งเกลียดชังอยู่รวมกันเป็นฝูงราวกับอีแร้งธรรมดา พบมากอยู่สันโดษหรืออยู่เป็นคู่ และลวกินซากสัตว์ร่วมกับอีแร้งอื่นๆมั่นใจว่านกประเภทนี้เป็น "เจ้าที่อีแร้ง" จะต้องลงกินซากสัตว์ก่อนจำพวกอื่นๆและก็เลือกรับประทานเฉพาะส่วนที่มีรสชาติดีที่สุด จึงเรียก"พญานกแร้ง" ถูกใจอาศัยอยู่ตามชายเขาแล้วก็นา มีเขตผู้กระทำระจายชนิดกว้างมากมาย ตั้งแต่ประเทศจีน  ประเทศอินเดีย  ลงมาทางใต้จนกระทั่งแหลมมลายู ในอดีตกาลเคยพบชุมอยู่ทั่วไปในประเทศไทย มักทำรังอยู่บนต้นไม้สูง ตามชายป่าและท้องนา นากต่อจากนั้น ในประเทศไทยยังเจออีแร้งดำหิมาลัย (cinereous  vulture) อันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Aegypius  monachus  (Linnaeus) เป็นนกที่อพยพเข้ามายังประเทศไทยในตอนนอกฤดูผสมพันธุ์ หรือบางทีอาจเป็นนกที่หลงเข้ามา แม้กระนั้นเป็นนกหายากและมีปริมาณน้อยมาก

สรรพคุณทางยา
หมอแผนไทยตามต่างจังหวัดใช้หัวอีแร้งเผา ผสมเป็นยาแก้ไข้กาฬ ไข้พิษ กระดูกอีแร้งเผาไฟเป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งใน "ยามมหานิลแท่งทองคำ" (ดู  คู่มือเภสัชกรรมแผนไทย เล่ม  ๔  เครื่องยาธาตุวัตถุ) แก่ไข้พิษ ไข้รอยแดง ส่วนหางอีแร้งแล้วก็หางอีกาเผาไฟ แบบเรียนโบราณมีรสเย็น เบื่อ บดผสมกวาวเครือแก้ซางชัก แล้วก็ใช้รมภูติผีปีศาจแม่ซื้อที่รบกวนเด็กที่เป็นลมซางชนิดนี้ หากแก้โลหิตเป็นพิษให้เข้า "ดีอีแร้ง" เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่ง ดังนี้ ยาแก้โลหิตทำพิษ เอาดีแร้ง เจาะไนดี แล้วเอาพริกไทยตำยัด   ใส่ให้เต็ม ตากให้แห้ง ถ้าจะแก้เลือดทำพิษ ให้ฝนกับสุรากินหายดีเลิศฯ พระหนังสือปฐมจินดาร์ให้ยาหลายขนานที่เข้า "กระดูกอีแร้ง"  เป็นเครื่องยาด้วย มีอยู่ขนานหนึ่งเข้า "ศีร์ษะนกแร้ง" เป็นยากวาดซางแดงดังต่อไปนี้ สมุนไพร ขนานหนึ่ง   ท่านให้เอาศีร์ษะงูเห่า  ๑  ศีร์ษะอีแร้ง  ๑  ศีร์ษะกา  ๑   หอยสังข์  ๑  รากดิน  ๑  ดอกบุนนาค  ๑  ดินถนำ  ๑  น้ำประสานทอง  ๑  น้ำหมึกหอม  ๑  นอแรด  ๑  เขากุย  ๑  มูลหมูโหดร้าย  ๑  กฤษณา  ๑  กะลำภัก  ๑  ผลจันทร์  ๑  ดอกจันทร์  ๑  เขี้ยวเสือ  ๑  เขี้ยวตะไข้  ๑  เขี้ยวแรด  ๑  เขี้ยวหมู  ๑  ฟันกรามแรด  ๑  กล้วยกรามช้าง  ๑   รวมยา  ๒๒  สิ่งนี้ เอาเสมอภาค ทำเปณจุณ บดปั้นแท่งไว้ละลายน้ำมะนาว กวาดได้สารพัดทรางทั้งปวงหายวิเศษนัก