ประโยชน์เเละสรพคุณของสมุนไพร

[teareborn]

องค์ประกอบทางเคมีของดอกคำฝอย
            สารในกลุ่มฟลาโวนอยด์กลับโคไซด์ (Flavonid Glycoside) ได้แก่ คาร์ทามิน (cartramin) ,    ซาฟโฟลมิน (safflomin) , ซาฟฟลอร์เยลโล่ (safflor yellow) , ไฮดรอกซีซาฟฟลอร์เยลโล่ (hydroxysafflor yellow) , ทิงค์ทอร์มีน (cartormin) , ซาโปจีนิน (sapogenin)     สารในกลุ่มฟลาโวน เช่นลูทีโอลิน (luteolin)   และอนุพันธ์
สรรพคุณของดอกคำฝอย
ตามตำรายาไทย: ดอก ขับระดู บำรุงประสาท บำรุงหัวใจ บำรุงโลหิต แก้ตกเลือด แก้ดีพิการ ขับเหงื่อ ระงับประสาท แก้ไข้ในเด็ก แก้ดีซ่าน แก้ไขข้ออักเสบ แก้หวัด น้ำมูกไหล แก้โรคฮิสทีเรีย อาการ เยียวยาอาการบวม รักษาท้องเป็นเถาดาน ใช้เป็นยาระบาย เยียวยาอาการไข้หลังคลอด ระงับอาการ เจ็บในสตรีที่รอบเดือนมาไม่เป็นปกติ เป็นยาสามัญประจำบ้าน เจ็บ
อาการป่วยไข้ในเด็ก  บำรุงคนเป็นอัมพาต ดอกเป็นยาชงใช้ดื่มร้อนๆแก้ดีซ่าน โรคไขข้ออักเสบ เป็นหวัดน้ำมูกไหล ต้มอาบเวลาออกหัด เยียวยาอาการคันตามผิวหนัง เกสร บำรุงโลหิตระดู ขับระดู บำรุงหัวใจ บำรุงประสาท บำรุงโลหิตและน้ำเหลืองให้ปกติ แก้ดีพิการ แก้แสบร้อนตามผิวหนัง
ตำรายาพื้นบ้านของหลายประเทศ: กล่าวว่าเนื่องจากดอกคำฝอยมีสีแดง จึงมี คุณสมบัติบำบัดโรคที่เกี่ยวกับเลือด เช่น ระดู ขับเหงื่อ โดยทำเป็นยาชง ยาระบายพวกโลหิต
ต้านออกซิเดชั่น สารสกัดด้วยน้ำจากกลีบดอกคำฝอยมี คุณสมบัติในการต้านออกซิเดชั่น จับอนุมูลอิสระ และ อาจปกป้องการทำลายส่วนต่างๆของร่างกายจากอนุมูลอิสระ ได้แก่

• ปกป้องสมองจากการทำลายของอนุมูลิอิสระ
  
• ปกป้องเซลล์สร้างเนื้อกระดูก
  
• ปกป้องเยื้อบุเซลล์เม็ดเลือดแดง
  
• ปกป้องตับ
  
  เพิ่มประสิทธิภาพระบบการไหลเวียนของเลือด  มี สรรพคุณในการขยายหลอดเลือดแดง เพิ่มการไหลเวียนเลือด และการนำออกซิเจนเข้าสู่เนื้อเยื้อและยัง สามารถยับยั้งการเกิดลิ่มเลือด รวมถึงละลายลิ่มเลือดได้อีกด้วย ซึ่ง ชนิดเหล่านี้ สามารถมีส่วนช่วยในการลดความดันโลหิต  รวมทั้งเป็น คุณสมบัติในการป้องกันหรือ เยียวยาโรคหัวใจ  สารสีคาร์ทามินที่พบในดอกคำฝอย มี ลักษณะในการลดความข้นเหนียวของเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้นเป็น สรรพคุณในการ เยียวยาโรคที่เกี่ยวข้องกับเลือดคั่ง เช่น โรคหลอดเลือดสมองแตก
  ต้านอักเสบ บรรเทาปวด สารสกัดด้วยน้ำจากกลีบดอกคำฝอยมี ลักษณะในการต้านอักเสบโดยยับยั้งการผลิตไนตริกออกไซด์และพรอสตาแกลนดินซึ่งเป็นสารที่ทำให้เกิดการอักเสบ  พบ คุณสมบัติต้านอักเสบในผู้ป่วยโรคหัวใจเฉียบพลัน นอกจากนี้ยังพบคุณสมบัติในการ คลายปวดซึ่ง สามารถนำไปพัฒนาสารที่ใช้ในการ บรรเทาปวดเพื่อทดแทนมอร์ฟีน  หรือยาแก้ปวดอื่นๆ ที่มีผลข้างเคียงต่างๆ
  ลดคอลเลสเตอรอล  ลดระดับคอลเลสเตอรอลรวม และเพิ่มระดับคอลเลสเตอรรอลชนิดดี
  ลดระดับน้ำตาลในเลือด  สารสกัดด้วยแอลกอฮอล์และน้ำจากดอกคำฝอยมี ชนิดในการลดระดับน้ำตาลในเลือดซึ่งจะเป็น คุณสมบัติในการนำไป รักษาโรคเบาหวาน
  มีคุณสมบัติของเอสโตรเจนที่ได้จากพืช(phytoestrogen)  ดอกคำฝอยมี ลักษณะคล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน จึงนิยมใช้ในการ เยียวยาโรคที่เกี่ยวกับผู้หญิง  เช่น  ประจำเดือนมา ไม่ปกติ  หรือใช้ใน สตรี วัยหมดประจำเดือน
  คุณค่าด้านอาหาร ในเมล็ดคำฝอย มีน้ำมันมาก สารในดอกคำฝอย พบว่าแก้อาการอักเสบ มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อบางตัวได้ ในประเทศจีน ดอกคำฝอย เป็นยาเกี่ยวกับ สตรี  ตำรับยาที่ใช้ รักษา ผู้หญิง ที่ประจำเดือนคั่งค้าง ผิดเป็นปกติ หรืออาการปวดบวม ฟกช้ำดำเขียว มักจะใช้ดอกคำฝอยด้วยเสมอ โดยต้มน้ำแช่เหล้า หรือใช้วิธีตำพอก          ใช้ดอกคำฝอยแก่ มาชงน้ำร้อน กรอง จะได้น้ำสีเหลืองส้ม (สาร safflower yellow) ใช้แต่งสีอาหารที่ต้องการให้เป็นสีเหลือง
  ประโยชน์ในด้านอื่นๆ
  
  
• ตากแห้งสำหรับชงน้ำร้อนดื่มแทนชา หรือ ต้มผสมน้ำตาลเล็กน้อย ให้กลิ่นหอม
  
• ตากให้แห้ง และบด เพื่อสกัดเป็นสีย้อมผ้าที่ได้จากสีเหลืองของสารคาร์ทามีดีน (carthamidine)สีแดงสารคาร์ทามีน (carthamine) สามารถย้อมติดได้ดีในเส้นใยฝ้ายหรือเส้นใยจากพืช
  
• ใช้ผสมอาหาร อาทิ ผสมเนยแข็ง และปรุงอาหาร เป็นต้น
  
• น้ำมันจากเมล็ดดอกคำฝอย และกลีบดอก สามารถนำมา กินบำรุงเส้นผม บำรุงผิว เสริมสุขภาพ
  
• ใช้เป็นส่วนผสมของอาหารสัตว์เลี้ยง
  
• คุณสมบัติในทางอุตสาหกรรม
  
• น้ำมันคำฝอยใช้เป็นวัตถุดิบผลิต Alkyd resins สำหรับเป็นสารตั้งต้นในการผลิตสี และกาวเหนียว
  
• ใช้เป็นน้ำมันหล่อลื่นในกระบวนการผลิตภาคอุตสาหกรรม เช่น อุตสาหกรรมทอผ้า เป็นต้น
  
• ใช้เป็นน้ำมันเคลือบผิววัสดุให้มีความมันเงา ป้องกันสนิม เช่น งานไม้ เฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น ในอินเดียใช้เคลือบ รักษาคุณภาพหนังสัตว์ เสื้อผ้าผลิตภัณฑ์เครื่องทอป้องกันการเปียก
  
• กากของเมล็ด ใบ ลำต้นแห้ง ใช้หมักผสมกับมูลสัตว์เป็นปุ๋ยคอกหรือทำเป็นปุ๋ยพืชสด
  
  ในประเทศจีนนิยมใช้น้ำมันจากเมล็ดหรือกลีบดอกคำฝอยสำหรับประกอบอาหาร เพราะ สามารถให้กรดไขมันไม่อิ่มตัวสูง มากกว่า 90% และให้ชื่อน้ำมันคำฝอยว่า  king of the linoleic acid เพราะประกอบด้วยกรดไขมันลิโนเลอิกมากถึง 80% ที่มีบทบาทสำคัญต่อการลดการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจแข็ง (arteriosclerosis) และลดคลอเรสเตอรอล และไขมันไตรกลีเซอไรด์
  รูปแบบขนาดวิธีการใช้ของดอกคำฝอย
  
  
• การแพทย์แผนจีน ใช้ 3-9 กรัม ต้มเอาน้ำดื่ม
  
• ลดไขมันในเส้นเลือด ป้องกันไขมันอุดตันในเส้นเลือด  ใช้ดอกคำฝอยแห้งประมาณ 2 หยิบมือ (2.5 กรัม) นำมาชงกับน้ำร้อนครึ่งถ้วยแล้วใช้ดื่ม
  
• ลดความอ้วน ใช้ดอกคำฝอยประมาณ 5 กรัม นำมาชงกับน้ำร้อน 1 แก้ว
  
• เยียวยาตาปลา ใช้ดอกคำฝอยสดและตี้กู่ฝีในปริมาณที่เท่ากัน นำมาตำผสมรวมกัน แล้วใช้ปิดบริเวณที่เป็นตาปลา  โดยเปลี่ยนยาวันละ 2 ครั้ง
  
• ป้องกันแผลกดทับ ใช้ดอกคำฝอยประมาณ  3 กรัมนำมาแช่กับน้ำพอประมาณจนน้ำเป็นสีแดง  แล้วนำมาถูบริเวณที่กดทับ  โดยถูครั้งละ 10 – 15 นาที  หากทำอย่างสม่ำเสมอก็จะช่วยป้องกันแผลกดทับได้ถึง 100% โดยไม่มีผลข้างเคียง