ชื่อพฤกษศาสตร์ หมายถึงอะไร

[teareborn]

สมุนไพรชื่อวิชาพฤกษศาสตร์ของต้นพืชคืออะไร?
ชื่อวิทยาศาสตร์ของพืช หรือชื่อวิชาพฤกษศาสตร์ เป็นชื่อสากลของพืชที่ตั้งขึ้นมาตั้งตามข้อตกลงนานาประเทศ โดยกำหนดให้ใช้ชื่อเป็นภาษาละติน เพราะเป็นภาษาที่ตายแล้ว จึงมีการเปลี่ยนน้อยมาก หรือกล่าวได้ว่าไม่มีความเคลื่อนไหวเลย
คาร์โลลัส ลินเนียส เป็นผู้นำระบบการเรียกชื่อแบบนี้มาใช้เป็นครั้งแรกในปี คศ ๑๗๕๓ เรียกกันว่า "ระบบเรียกชื่อคู่" (binomial nomenclature) ระบบนี้เรียกชื่อเหมือนกับการเรียกชื่อของคนจีน คือเรียกชื่อสกุล (แซ่) ก่อน แล้วจึงตามด้วยชื่อจริง อย่างเช่น เหมาเจ๋อตง เหมาเป็นชื่อสกุลเงินหรือแซ่ ส่วนเจ๋อตง เป็นชื่อตัว ซึ่งก็คือ (นาย) เจ๋อตง (แซ่) เหมา ในการเรียกชื่อแบบไทยนั่นเอง การเรียกชื่อแบบนี้ ชื่อที่ตามหลังนามสกุลจะเป็นชื่อตัว (ถ้าหากเป็นพืชก็จะเป็นชื่อชนิด) การตั้งชื่อวิชาพฤกษศาสตร์ของพืชมีกฎระเบียบต่างๆและก็หลักเกณฑ์ที่จำเป็นต้องปฏิบัติเยอะแยะ แล้วก็การกำหนด "แบบอย่างต้นแบบ" (type specimen) สำหรับใช้ทำคำพรรณนาลักษณะของพืชจำพวกนั้นๆอย่างไรก็แล้วแต่ ชื่อวิชาพฤกษศาสตร์ ของพืชมักนิยมเขียนเป็น ๓ ชื่อ โดยชื่อสุดท้ายนั้น มากมายใส่ไว้เพื่อเป็นเกียรติแก่นักวิชาพฤกษศาสตร์ผู้ตั้งชื่อนั้น ดังเช่น ต้นโมกสิริกิตอันเป็นพืชถิ่นเดียวของเมืองไทย ที่พึ่งศึกษาและทำการค้นพบใหม่ทางพฤกษศาสตร์(รายงานเมื่อปีพ.ศ ๒๕๔๔ ) มีชื่อเสียงพฤกษศาสตร์ว่า Wrightia sirikitiae D.J.Middleton & Santisuk ชื่อสกุลก็คือ Wrightia อันเป็นสกุลโมกมัน ชื่อชนิด sirikitiae ได้รับพระราชทานพระราชานุญาตจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ ให้อัญเชิญนาม "สิริกิต์" มาตั้งเป็นชื่อชนิดเพื่อเฉลิมพระเกียรติ ชื่อD.J.Middleton & Santisukเป็นชื่อผู้ตั้งชื่อชื่อพฤกษศาสตร์จำพวกนี้ ชื่อ Santisuk เป็นชื่อสกุลของ ศาสตราจารย์ดร. ธวัชชัย ความสงบสุขราชบัณฑิต พืชชนิดนี้จัดเป็นพืชหายากและก็ใกล้สูญพันธุ์ รวมทั้งเจอบริเวณเขาหินปูนบริเวณรอยเท้า จังหวัดสระบุรี

ดอกเข้าพรรษา
อันเป็นพืชถิ่นเดียวของประเทศไทย พึ่งค้นพบใหม่ทางพฤกษศาสตร์ด้วยเหมือนกัน (รายงานเมื่อปี  พ.ศ ๒๕๔๔) ว่า Smithatris supraneanae W.J.Kress & K.Larsen ชื่อสกุลเป็น Smithatris เป็นนามสกุลใหม่ของสกุลขิง ชื่อประเภทคือ supraneanae ตั้งให้เป็นเขตแดนของไทย ชื่อสุปราณี อาจพิชญานันท์ ส่วนชื่อ W.J.Kress & เป็นนักพฤกษศาสตร์ผู้ร่วมจัดตั้งชื่อชนิดนี้ดอกต้นดอกเข้าพรรษาเจอในธรรมชาติที่จังหวัดสระบุรีแล้วก็ลพบุรีดอกจะบานตอนวันเข้าพรรษา เพราะเหตุว่าช่อดอกประกอบด้วยใบประดับประดาสีขาวรวมทั้งมีดอกสีเหลืองอยู่ภายในประชาชนก็เลยนำไปตักบาตรดอกไม้ในวันเข้าพรรษาที่สัดพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี
นามนั้นสำคัญไฉน?
พรรณพฤกษชาติแต่ละประเภทมีชื่อเรียกต่างๆกันไปตามท้องถิ่น แล้วก็ตามภาษาของชาติพันธุ์ ดังเช่น ต้นลั่นทม ของทางภาคกลางนั้น ลาวเรียก จำปา หรือดอกพิกุลของทางภาคกลางนั้น ล้านนาเรียก ดอกแก้ว ซึ่งดอกแก้วทางภาคกึ่งกลาง หมายคือต้นไม้อื่นอีกหลายชนิด การใช้ชื่อพฤกษศาสตร์ก็เลยช่วยทำให้ชนชาติต่างๆอีกทั้งไทยรวมทั้งเทศสามารถสื่อสารถึง พืชประเภทเดียวกันได้ตรงกัน

Tags : สมุนไพร