สัตววัตถุ นกยุง

[bilbill2255]

นกยุง
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pavo muticus Linnaeus
จัดอยู่ในสกุล Prasianidae
มีชื่อสามัญว่า Burmese peafowl หรือ green peafowl
ในประเทศไทยเจอ ๒ จำพวกย่อยเป็นนกยูงใต้ (Pavo muticus muticus Linnaeus) พบทางภาคใต้ตั้งแต่คอคอดกระลงไป และนกยูงเหนือ (Pavo muticus imperator Delacour) ซึ่งเจอทางภาคเหนือ ภาคอีสาน และก็ภาคตะวันตก นกยูงใต้มีขนาดเล็กกว่านกยูงเหนือ หนังรอบๆหูและแก้มของนกยูงใต้มีสีเหลืองสดกว่า
ชีววิทยาของนกยูง
นกยุงเป็นนกจำพวกไก่ฟ้าขนาดใหญ่ ความยาวของตัววัดจากปลายปากถึงปลายหางราว ๑๒๐ – ๒๑๐ ซม. ตัวผู้มีหงอนเป็นพู่สูง รวมทั้งมีแผ่นหนังที่หน้าสีฟ้าสลับกับสีเหลืองเห็นได้ชัด ขนเรียกตัวมีสีเขียวเป็นประกายแววชำเลืองสีน้ำเงินบนปีกแล้วก็สีทองแดงทางข้างๆลำตัว ดูเป็นลายเกล็ดพราวแพรวไปตลอดตัว ขนปีกบินสีน้ำตาลแดง ขนหุ้มโคนหางมีสีเขียวยื่นยาวออกมา มีดวงกลมที่แต้มด้วยสีฟ้าและสีน้ำเงิน(ดวงกลมนี้ทางยาเรียกว่า แววนกยูง)  ส่วนตัวเมียมีลักษณะเหมือนตัวผู้ แต่ว่าขนมีสีเหลือบเขียวน้อยกว่า และก็มีประสีน้ำตาลเหลืองอยู่ทั่วไป ขนหุ้มโคนหางไม่ยื่นยาวราวกับเพศผู้ นกจำพวกนี้ออกหากินตามหาดทรายและก็สันทรายขอบลำธารในตอนเวลาเช้าตรู่ถึงบ่าย กินเมล็ดพืชรวมทั้งสัตว์เล็กๆเป็นของกิน แล้วบินกลับไปเกาะบนยอดไม้สูงๆเป็นปกติอยู่เป็นฝูงเล็กๆ๒ – ๑๐ ตัว แล้วก็ผสมพันธุ์ในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงม.ย. ขนคลุมโคนหางของตัวผู้จะเจริญก้าวหน้าเต็มที่ในเดือนตุลาคม และจะผลัดขนนั้นในราวกุมภาพันธ์ ทำรังที่กอต้นกกหรือกอต้นอ๋อริมสายธาร ตกไข่สีขาว ๒ – ๕ ฟอง
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพร[/u][/b][/url] นกยูงถูกใจอาศัยตามขอบสายธารในป่าดิบแล้งรวมทั้งป่าผลัดใบผสม มีเขตการแพร่จากภาคเหนือจากภาคเหนืออินเดียไปทางทิศตะวันออก ผ่านประเทศพม่า ตอนใต้ของจีน ไทย ลาว เวียดนาม กัมพูชา มาเลเซีย รวมทั้งชวา เคยพบมาทั่วทั้งประเทศที่ระดับความสูงน้อยกว่า ๙๐๐ เมตร  นอกจากรอบๆที่ราบสูงภาคกึ่งกลาง  แต่ปัจุบันจำนวนพลเมืองนกยูงลดลงจนถึงอยู่ในภาวการณ์ใกล้สิ้นพันธุ์ไปธรรมชาติ  รัฐบาลประกาศให้นกยูงเป็นสัตว์ป่าปกป้องประเภทที่ ๑ นกยูงอีกเป็นนอกยูงอินเดีย  มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Pavocristatus  Linnaeus  เป็นนกยูงอินเดียเป็นสีน้ำเงิน และก็ขนที่หงอนบนหัวแผ่เป็นรูปพัด

ประโยชน์ทางยา
แพทย์แผนไทยรู้จัก ใช้แววนกยูงรวมทั้งดีชูยูงเป็นยา ดังที่มีบันทึกไว้ภายใน พระตำราปฐมจินดาร์ ๓ ขนาน ดังนี้
๑.แววนกยูง เอามาปิ้งไฟให้เหลืองกรอบก่อน แล้วจึงใช้เป็นเครื่องยา อาทิเช่น ที่ใช้ใน "ยากวาดเจีนรไนเพชร์"ขนานหนึ่ง และก็ "ยากวาดทรางสกอทรางกระตัง" อีกขนานหนึ่ง ดังต่อไปนี้ ยากวาดชื่อเจีรไนเพ็ชร์ ขนานนี้ ท่านให้เอา มูลแมลงสาบคั่ว ๑ รากดินคั่ว ๑ หนังกระเบนเผา ๑ บอแร็กสตุ ๑ แววนกยูงเผา ๑ ศีร์ษะงูเห่า ๑ กระดองปูทเล ๑ กระดองปูนา ๑ กระตังมูตร ๑ เปลือกไข่ฟัก ๑ ลิ้นทะเล ๑  ผลเบ็ญกานี ๑ กำมะถันแดง ๑ เบี้ยผู้เผา ๑ น้ำหมึกหอม ๑ ชาดก้อน ๑ ชะมดเชียง ๑ อำพัน ๑ ทองคำเปลว ๑๐ แผ่น ๑ รวมยา ๑๙ สิ่งนี้เอาเท่าเทียม ทำเป็นจุณ บดปั้นแท่งไว้ ละลายน้ำมะนาวกวาดทรางกะแหนะ หายยอดเยี่ยมนักแล้วก็ ยากวาดทรางสกอทรางกระตัง  ขนานนี้  ท่านให้เอา  แววนยูงเผา ๑ หางปลาช่อนเผา ๑ มูลแมลงสาบเผา ๑ หัวตะใคร้ ๑ เปลือกแมงดา ๑ ตรีกฏุก ๑ หญ้ายองไฟ ๑ ดินประสิวขาว ๑ เกลือสินเธาว์ ๑ ดอกผักคราด ๑ กระเทียม บดปั้นแท่งไว้ปัดกวาดทรางสกอทรางกระตังหายดีนัก ยาลางขนานบางทีอาจใช้ "หางนกยูงเผา" แม้หนังสือเรียนเจาะจงแบบนั้น  ให้คือ "ขนหางนกยูงเพศผู้" ที่มี " แวว" อยู่ด้วย ยกตัวอย่างเช่น  "ยากวาดแก้ทรางโจรทรางเพลิง|"  ขนานหนึ่งในพระตำราปฐมจินดาร์ เช่นกัน  ดังนี้ ขนานหนึ่งเอา  มูลแมลงสาบ ๑ เขากวาง ๑ หางนกยูงเผา ๑ หวายตะค้า ๑ พริกไทย ๑ หัวกระเทียม ๑ เข้าไหม้ ๑ รวมยา ๗ สิ่งนี้เอาเท่าเทียมกัน  ทำผงก็ได้  ทำแท่งก็ได้แก้ลิ้นกุมาร
๒.ดีนกยูง  เป็นพิษมากมาย  รวมทั้งมีที่ใช้ร่วมกับดีสัตว์อื่นๆ สำหรับแทรกเป็นกระยาเป็นต้นว่าใน "ยาแสนผสานทอง"  ดังนี้ ยาชื่อแสนประสานทองคำ  ขนานนี้ท่านก็เอา  ชะมด ๑ ชะมดเชียง ๑ เอาสิ่งละเฟื้อง พิมเสน ๑ สลึง ๒ สลึง กรุงเฉมา ๑ อำพัน ๑ ดอกบุนนาค ๑ น้ำประสารทอง ๑ ลิ้นทเลปิ้งไฟ ๑ เอาสิ่งละ ๒ สลึง ตรีกฏุก ๑ โกฐอีกทั้ง ๙ ผลจันทน์ ๑ ดอกจันทน์ ๑ กระวาน ๑ กานพลู ๑ จันทน์ทั้งคู่ ๑ กฤษณา ๑ กระลำภัก ๑ ชะลูด ขอนดอก ๑ เปราะหอม ๑ ผลราชดัด ๑ ผลสารพัดสารพันพิษ ๑ พระยารากขาว ๑ ปลาไหลเผือก ๑ เหม็นตุมกา ๒ ระอุขา ๑ มหาสดำ ๑ มหาละลาย ๑ รายย่อม ๑ รากไคร้เครือ ๑ หวานกีบแรด ๑ อบเชยเทศ ๑ เอาสิ่งละ ๑ บาท ทองคำเปลว ๒๐ แผน  รวมยา ๖๑ สิ่งนี้  ทำให้เป็นจุน  แล้วเอางูเหลือม ๑ ดีจรเข้ ๑ ตะพาบน้ำ ๑ ดีหมูเถื่อน ๑ ดีปลาซ่อน ๑ ดีนกยูง ดีอีกทั้ง ๖ นี้แซก  เอาน้ำเป็นกระสาย  บดปั้นแท่งไว้แก้พิษทรางแลแก้ไข้สันนิบาต  ละลายน้ำดอกไม้รับประทาน  หากจะแก้พิษไข้ทรพิษ  พิษฝีดวงเดียว  พิษงูร้าย  ละลายสุรารับประทานหาย  ทุกๆสิ่งทุกๆอย่างประสิทธิ์ดีนัก

Tags : สมุนไพร