อานูบิส (Anubis) เทพแห่งความตาย

[etatae333]

เทพอานูบิส คือ เทพแห่งความตาย และมีรูปเป็นหมาไน



อานูบิส (Anubis) เป็นเทพเจ้าองค์หนึ่งของอียิปต์ที่มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในชีวิตของชาวอียิปต์
เพราะอานูบิสเป็นเทพแห่งความตาย และเป็นเทพของการทำมัมมี่ ดังนั้นทั้งในพิธีกรรมการทำศพ
แบบอียิปต์โบราณและเรื่องราวในโลกหลังความตายของมนุษย์เทพองค์นี้จึงมีส่วนเกี่ยวข้องด้วยอย่างมาก
โดยที่มาของการนับถือเทพอานูบิสนี้น่าจะมีที่มาจากเมือง Abydos (อาบิโดส) ในอียิปต์เหนือ
แต่ศูนย์กลางของความเชื่อนี้อยู่ที่เมือง Cynopolis (ไซโนโปลิส) ในอียิปต์เหนือ

อานูบิสเป็นเทพที่มีลักษณะลำตัวเป็นคน แต่ส่วนหัวจนถึงคอเป็นลักษณะศีรษะของหมาในสีดำ
ในมือถือคทา บางครั้งเทพองค์นี้ก็เรียกกันว่า Anpu (อันปุ) พิธีกรรมการนับถือเทพอานูบิสนี้
เชื่อกันว่ามีมานานมากแล้วและบางครั้งก็มีการสร้างรูปปั้นหมาในสีดำ หรือสีทองเป็นตัวแทน
ของเทพองค์นี้ก็มี และที่ลักษณะของเทพอานูบิสที่มีใบหน้าเป็นหมาในก็สันนิษฐานได้ว่า
เป็นเพราะสัตว์ชนิดนี้มักจะออกหากินในตอนกลางคืน และพบมากในบริเวณสุสานของคนตาย
จากสิ่งนี้เองจึงทำให้คาแรทเตอร์ของเทพอานูบิสมีใบหน้าเป็นหมาในซึ่งชาวอียิปต์นับถือกัน
ในนามเทพผู้พิทักษ์คนตายและสุสาน



หน้าที่ของเทพองค์นี้ก็คือการนำดวงวิญญาณของคนตายสู่ยมโลกเพื่อทำการตัดสินผลกรรม
ที่ได้ทำมาก่อนตาย ต่อหน้าองค์เทพโอซิริส (Osiris) โดยเทพอานูบิสจะนำหัวใจของผู้ตายไป
วางไว้บนตาชั่งข้างหนึ่ง ส่วนอีกข้างหนึ่งของตาชั่งจะเป็นขนนกที่ได้รับมาจากเทพ (มูอาท) Muat
หากหัวใจของผู้ตายเบากว่าขนนกแสดงว่าในขณะที่คนผู้นั้นมีชีวิตอยู่ได้กระทำการอันเป็นกุศล
จึงสมควรได้รับพรจากเทพโอชิริสให้มีชีวิตอันเป็นนิรันดร์แล้วจะได้อยู่ในดินแดนที่เรียกว่า
"Fields of the Reed" หรือสวรรค์ของชาวอียิปต์นั่นเอง

ส่วนคนที่ไม่ผ่านการทดสอบนั่นก็คือหัวใจมีน้ำหนักมากกว่าขนนก สัตว์อสูรที่ชื่อ Ammut (อัมมุท)
ที่นอนรออยู่ใต้ตาชั่งก็จะกินหัวใจของดวงวิญญาณดวงนั้นทันที แล้วดวงวิญญาณนั้นก็จะสูญสลาย
ตลอดไป ก็ถือว่าเป็นการตายครั้งที่สองและเป็นการตายสนิท ตายแบบถาวรไปเลย



ในด้านตำนานเกี่ยวความเป็นมาเทพอนูบิส ( Anubis ) เป็นเทพเจ้าแห่งพิธีมรณะและวิญญาณ
ทรงผูกพันอยู่กับความโศกสลด วัฏจักรชะตากรรม และทรงเป็นเทพเจ้าผู้ทรงอำนาจที่มีผู้นับถือ
แพร่หลายที่สุดอีกองค์หนึ่ง พระองค์ทรงมีพระนามในภาษาอียิปต์ว่าอันปู( Anpu )ทรงเป็น
โอรสของเทวีเนฟธิส ( Nephthys )ที่เกิดจากการลอบมีสัมพันธ์กับจอมเทพโอสิริส ( Osiris )
และพระมารดาต้องซ่อนพระครรภ์ไว้เป็นเวลานาน มิให้พระสวามีคือเทพเซธ ( Seth )
และเทพเจ้าองค์ใดล่วงรู้ ดังนั้นจึงทรงถือกำเนิดขึ้นมาท่ามกลางการหลบซ่อน



อย่างไรก็ตาม เมื่อทรงถือกำเนิดขึ้นมาแล้วก็ทรงได้รับการยอมรับจากจอมเทพโอสิริส ( Osiris )
และทรงได้รับการอภิบาลโดยพระเทวีไอซิส ( Isis ) เช่นเดียวกับพระมารดา พระองค์จึงทรงมีบทบาท
เป็นเทพเจ้าองค์สำคัญในเทวปกรณ์แห่งจอมเทพโอสิริส ( Osiris )

ในการเดินทางอันยาวนานขององค์จอมเทพโอสิริส( Osiris ) เพื่อเผยแผ่ศิลปะวิทยาการต่าง ๆ
พระองค์ได้ติดตามไปในขบวนเสด็จด้วย เพื่อสั่งสอนมนุษย์ทั่วโลกให้รู้จักการฝังศพและการสร้างสุสาน
มิให้ทิ้งศพไว้เป็นเหยื่อสัตว์ต่าง ๆ



เมื่อจอมเทพโอสิริส ( Osiris ) เสด็จกลับไอยคุปต์ และถูกเทพเซธ ( Seth )ปลงพระชนม์
พระองค์ได้มีส่วนสำคัญในการใช้เวทมนตร์และกรรมวิธีทางสมุนไพรเพื่อรักษาพระศพของ
จอมเทพโอสิริส ( Osiris ) เมื่อเทพเซธ ( Seth )ได้ค้นพบพระศพของจอมเทพโอสิริส ( Osiris )
จึงได้บั่นพระศพออก เป็นชิ้น ๆ เพื่อนำไปโปรยไว้ตลอดลำน้ำไนล์พระองค์ได้ติดตามพระเทวีไอซิส ( Isis )
และพระมารดาเพื่อช่วยรวบรวมชิ้นส่วนพระศพจนครบ และนำมาประกอบกันเข้าอีกครั้งหนึ่ง
พระองค์ได้ทรงใช้เทวานุภาพช่วยรักษาพระศพไว้ เพื่อเป็นการรักษาดวงพระวิญญาณของ
จอมเทพโอสิริส ( Osiris )ให้คงอยู่ต่อไป

ดังนั้น เมื่อมีการประกอบพิธีรักษาพระศพของฟาโรห์ หรือการทำมัมมี่ นักบวชผู้ทำพิธีจะสวม
หน้ากากสุนัขใน เพื่อขอพลังอำนาจจากพระองค์ และเพื่อให้พิธีกรรมนั้นศักดิ์สิทธิ์เสมอกับที่
พระองค์ได้ทรงกระทำต่อพระศพของจอมเทพโอสิริส ( Osiris )




ในคัมภีร์มรณะ (Book of the Dead ) ที่จารึกบนม้วนกระดาษปาปิรุสและบนผนังของ
สุสานต่างๆ ยังมีภาพของพระองค์ในฐานะผู้นำทางคนตายไปยังหอพิพากษาของจอมเทพโอสิริส ( Osiris )
พระองค์ จะถือเครื่องหมายอังค์ เพื่อคุ้มครองผู้ตายให้ได้รับชีวิตนิรันดร์ เมื่อถึงหอพิพากษา
พระองค์จะทรงนำหัวใจผู้ตายไปชั่งบนตาชั่ง เปรียบเทียบกับขนนกซึ่งเป็นสัญลักษณ์
ของเทวีมาอัท ( Ma'at )ในห้องนั้นมีองค์เทวีมาอัท( Ma'at ) ผู้เป็นพลังอำนาจแห่งสัจธรรม
และเทพธอธ ( Thoht ) ประทับอยู่ด้วยถ้าผู้ตายทำบาปมามาก หัวใจของเขาจะมีน้ำหนัก
มากกว่าขนนก เทพอนูบิส ( Anupis ) จะส่งเขาไปสู่การลงทัณฑ์อย่างทารุณ
โดยเป็นเหยื่อของอสูรทั้งหลายในนรกโดยไม่มีโอกาสได้เข้าเฝ้าจอมเทพโอสิริส ( Osiris )

เทวลักษณะของเทพอนูบิส ( Anubis ) คือชายที่สวมหน้ากากสุนัขในสีดำ อันมีความหมายถึง
ความตายและการเกิดใหม่ พระองค์มีความผูกพันกับสภาพอันแห้งแล้งและเงียบเหงาของทะเลทราย
ทรงเกี่ยวข้องกับทิศตะวันตก และอาจปรากฏพระองค์ในรูปลักษณะของสุนัขในสีดำสนิท
บริวารของพระองค์คือสุนัขใน พวกมันอาศัยอยู่ในทะเลทรายทางตะวันตกของอาณาจักรไอยคุปต์
ซึ่งเป็นพื้นที่ที่จัดไว้เป็นสุสาน ณ ที่นั้นเป็นสถานที่ซึ่งดวงอาทิตย์ตกดินทุกวัน เป็นสัญลักษณ์
แห่งการล่วงลับ และพวกมันก็เป็นที่คุ้นเคยของผู้ร่วมขบวนแห่ศพผู้ตายเข้าไปยังดินแดนที่
พวกมันครอบครองอยู่



ในการเปิดสุสานของฟาโรห์ตุตันคามุน ( Tutankhamun ) อันเป็นการขุดค้นทางโบราณคดี
ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของอียิปต์ คณะนักสำรวจและนำขุดค้นสุสานได้พบเทวรูปเทพอนูบิส ( Anubis )
ในลักษณะของสุนัขในสีดำ นอนหมอบอยู่บนหีบขนาดใหญ่ที่มีคานหาม นั่นเป็นคำเตือน
ถึงมรณกรรมซึ่งผู้บุกรุกจะได้ภายหลังการเปิดสุสานแล้ว คนสำคัญในคณะทั้งหมดได้รับชื่อเสียง
และการยกย่องสรรเสริญตามต้องการ ก่อนจะพากันล้มตายลงอย่างลึกลับที่สุดในเวลาไล่เลี่ยกัน
พระองค์ทรงมีเทพที่มีเทวลักษณะคล้ายกัน คือเทพวัปวาเวท ( Wepwawet ) ซึ่งสวมหน้ากาก
สุนัขในสีขาว และเป็นเทพแห่งผู้วายชนม์เช่นกัน


...............................................................................................................

เกร็ดความรู้เพิ่มเติม เกี่ยวกับ 7 ขั้นตอนหลังความตาย

1. ชาวอียิปต์โบราณเชื่อว่าหลังจากที่ดวงวิญญาณคนตายออกจากร่าง เขาจะต้องผ่านลำน้ำสวรรค์เพื่อไปยังยมโลกซึ่งน้ำโดย Nemty
2. จากนั้นจะตอบปัญหาเพื่อผ่านประตูและเขาวงกต
3. หลังจากนั้นเทพเอเคอร์ (Aker) ก็จะนำไปที่ท้องพระโรงของยมโลก
4. คณะเทพตัดสินทั้ง 14 องค์จะพิจารณาความดีที่เคยทำมาในตอนที่ยังมีชีวิตอยู่
5. เทพอานูบิสจะทำการชั่งหัวใจของคนตายกับขนนกเพื่อเป็นการตัดสินความดีความชั่ว
6. เมื่อผ่านการทดสอบเทพฮอรัส (Horus) ก็จะนำดวงวิญญาณคนตายเพื่อเข้าพบเทพโอซิริส
7. แล้วในที่สุดคนที่ผ่านการตัดสินก็จะได้รับชีวิตอันเป็นนิรันดร์แล้วได้อยู่ในแดนสุขาวดีที่เรียกว่า "Fields of the Reed"




Ammut (อามุท) เป็นสัตว์อสูรเพศเมีย มีหัวเป็นจระเข้ ลำตัวเป็นสิงโต ช่วงขาหน้าคล้ายเสือดาว
ช่วงบั้นท้ายจนถึงขาหลังเป็นฮิปโป คอยกินดวงใจของคนบาปที่ไม่ผ่านการทดสอบเพื่อรับชีวิตอันเป็นนิรันดร์