สัตววัตถุ พญาเเร้ง

[กาลครั้งหนึ่ง2560]

พญาแร้ง
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Sarcogyps  calvus  (Scopoli) จัดอยู่ในสกุลเดียวกับอีแร้ง
เป็นตระกูล  Accipitridae
มีชื่อสามัญว่า  red-headded vulture หรือ king vulture
อีแร้งเจ้าพระยา หรือ แร้งหัวแดง (ลาว) ก็เรียก นกจำพวกนี้เป็นนกขนาดใหญ่ ขนาดวัดจากปลายปากถึงปลายหางยาวราว  ๘๔  ซม. ขนทั่วตัวสีดำ หัว คอ และก็แข็งเป็นเนื้อสีแดง มีขนอุยสีน้ำตาลออกขาว มีแถบสีขาวตรงส่วนบนของอกรวมทั้งที่ต้นขาทั้งคู่ เมื่ออายุยังน้อยขนทั่วตัวมีสีน้ำตาล ใต้ท้องสีอ่อนกว่า แล้วก็มีลักษณะเป็นลายเกร็ด ส่วนบนมีขนสีขาวทั่วๆไป
พญาแร้งรังเกียจอยู่รวมกันเป็นฝูงราวกับอีแร้งปกติ พบได้ทั่วไปอยู่สันโดษหรืออยู่เป็นคู่ แล้วก็ลวกินซากสัตว์ร่วมกับอีแร้งอื่นๆเชื่อว่านกประเภทนี้เป็น "เจ้าแห่งอีแร้ง" จะต้องลงกินซากสัตว์ก่อนชนิดอื่นๆและก็เลือกกินเฉพาะส่วนที่มีรสชาติดีเยี่ยมที่สุด ก็เลยเรียก"พญานกแร้ง" ชอบอาศัยอยู่ตามชายป่ารวมทั้งทุ่งข้าว มีเขตการกระจายพันธุ์กว้างมาก ตั้งแต่เมืองจีน  ประเทศอินเดีย  ลงมาทางด้านใตนจนถึงคาบสมุทรมลายู ในอดีตเคยพบมากมายอยู่ทั่วไปในประเทศไทย มักสร้างรังอยู่บนต้นไม้สูง ตามป่าเขาแล้วก็ทุ่งข้าว นากต่อจากนั้น ในประเทศไทยยังเจออีแร้งดำหิมาลัย (cinereous  vulture) อันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Aegypius  monachus  (Linnaeus) เป็นนกที่ย้ายถิ่นเข้ามายังประเทศไทยในตอนนอกฤดูผสมพันธุ์ หรือบางทีอาจเป็นนกที่หลงเข้ามา แต่ว่าเป็นนกหายากรวมทั้งมีปริมาณน้อยมาก

ผลดีทางยา
แพทย์แผนไทยตามต่างจังหวัดใช้หัวอีแร้งเผา ผสมเป็นยาแก้ไข้กาฬ ไข้พิษ กระดูกอีแร้งเผาไฟเป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งใน "ยามมหานิลแท่งทอง" (ดู  คู่มือการปรุงยาแผนไทย เล่ม  ๔  เครื่องยาธาตุวัตถุ) แก่ไข้พิษ ไข้กาฬ ส่วนหางอีแร้งรวมทั้งหางอีกาเผาไฟ ตำราเรียนโบราณมีรสเย็น เบื่อ บดผสมกวาวเครือแก้ซางชัก และใช้รมอสุรกายแม่ซื้อที่ก่อกวนเด็กที่เป็นลมซางจำพวกนี้ ถ้าหากแก้โลหิตเป็นพิษให้เข้า "ดีอีแร้ง" เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่ง ดังนี้ ยาแก้โลหิตทำพิษ เอาดีนกแร้ง เจาะไนดี แล้วเอาพริกไทยตำยัด   ใส่ให้เต็ม ตากให้แห้ง หากจะแก้เลือดทำพิษ ให้ฝนกับสุรารับประทานหายยอดเยี่ยมฯ พระหนังสือปฐมจินดาร์ให้ยาหลายขนานที่เข้า "กระดูกนกแร้ง"  เป็นเครื่องยาด้วย มีอยู่ขนานหนึ่งเข้า "ศีร์ษะแร้ง" เป็นยากวาดซางแดงดังนี้ สมุนไพร ขนานหนึ่ง   ท่านให้เอาศีร์ษะงูเห่า  ๑  ศีร์ษะแร้ง  ๑  ศีร์ษะกา  ๑   หอยสังข์  ๑  รากดิน  ๑  ดอกบุนนาค  ๑  ดินถนำ  ๑  บอแร็ก  ๑  น้ำหมึกหอม  ๑  นอแรด  ๑  เขากุย  ๑  มูลหมูเถื่อน  ๑  กฤษณา  ๑  กะลำภัก  ๑  ผลจันทร์  ๑  ดอกจันทร์  ๑  เขี้ยวเสือ  ๑  เขี้ยวจระเข้  ๑  เขี้ยวแรด  ๑  เขี้ยวหมู  ๑  กรามแรด  ๑  กล้วยกรามช้าง  ๑   รวมยา  ๒๒  สิ่งนี้ เอาเท่าเทียมกัน ทำเปณจุณ บดปั้นแท่งไว้ละลายน้ำมะนาว กวาดได้สารพัดทรางทั้งปวงหายดีเลิศนัก

Tags : สมุนไพร