การทำบาปของผู้ที่รู้และไม่รู้ (มิลินทปัญหา)

[lonely boy]

ชานอชานปัญหา
: ถามเรื่องการทำบาปของผู้ที่รู้และไม่รู้

พระเจ้ามิลินท์ :

คนที่รู้ว่าบาปแล้วยังขืนทำ
กับคนที่ไม่รู้ว่าบาปแล้วทำลงไป
ทั้ง ๒ คนนี้ใครจะบาปมากกว่ากัน

พระนาคเสน :

คนที่ไม่รู้ว่าบาปทำลงไปเป็นบาปมากกว่า

พระเจ้ามิลินท์ :

อำมาตย์ของข้าพเจ้า คนที่รู้ว่าผิดแล้วขืนทำ
ข้าพเจ้าจะลงโทษเป็น ๒ เท่า เพราะถือว่ารู้แล้วขืนทำ

พระนาคเสน :

อุปมาเหมือนคนที่รู้ว่าก้อนเหล็กร้อน แล้วจับก้อนเหล็กนั้น
ส่วนอีกคนไม่รู้ว่าก้อนเหล็กร้อนแล้วจับ
ทั้งสองคนนั้นใครจะร้อนกว่ากัน

พระเจ้ามิลินท์ :

คนที่ไม่รู้ว่าก้อนเหล็กร้อน
แล้วจับนั่นแหละจะร้อนมากกว่า

พระนาคเสน :

คนที่ไม่รู้ว่าบาปแล้วทำบาปก็จะบาปมากกว่า
เช่นเดียวกับคนที่ไม่รู้ว่าก้อนเหล็กร้อน
แล้วจับก้อนเหล็กย่อมร้อนมากกว่า ฉะนั้น

จบชานอชานปัญหา



ที่มา "มิลินทปัญหา เล่ม ๑",
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ จัดพิมพ์, ๒๕๔๓, หน้า ๙๙


อชานันตัสสะปาปกรณะอปุญญปัญหา
: ถามเรื่องของการทำบาปของผู้ไม่รู้ว่าเป็นบาป

พระเจ้ามิลินท์ :

พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า ผู้ที่ไม่รู้ว่าอะไรเป็นบาป
เมื่อทำลงไปย่อมมีบาปมากกว่า

แต่ในพระวินัยตรัสว่า ภิกษุไม่รู้ว่าเป็นอาบัติ
กระทำลงไปก็ไม่ปรับเป็นอาบัติ

เช่นนี้ไม่ขัดแย้งกันหรือ

พระนาคเสน :

ไม่ขัดแย้งกัน เพราะเป็นเรื่องธรรมกับพระวินัย
คือที่ตรัสว่าผู้ไม่รู้ว่าเป็นบาป
ทำลงไปเป็นบาปมากนี้เป็นเรื่องธรรม

ส่วนที่ตรัสว่าภิกษุ ไม่รู้ว่าเป็นอาบัติ ทำลงไปโดยไม่รู้ตัว
หรือไม่มีความจงใจไม่เป็นอาบัติ นี้เป็นเรื่องวินัย

จบอชานันตัสสะปาปกรณะอปุญญปัญหา